Parafia Rzymsko-Katolicka
p. w. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku
ul. Księżnej Ogińskiej 6
32-661 Bobrek
tel. (33) 846 14 70
http://www.parafiabobrek.pl/
Kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej w Bobrku
Tekst: Jan Lorek
Budowę kościoła pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej w Bobrku rozpoczęto w 1798 r. Świątynia została poświęcona przez ks. Cypriana Gdowskiego 31 lipca 1804, jeszcze przed ukończeniem samej budowy w roku 1810, gdy tutejszym komendarzem był ks. Wojciech Lipka. Parafię Bobrek utworzono 12 kwietnia 1840 r. Pierwszym proboszczem został ks. Mateusz Solarski. Świątynię konsekrował 22 września 1863 biskup Antoni Gałecki herbu Janusza, czego pamiątką jest tablica, wmurowana nad wejściem do zakrystii.
Jest to kościół jednonawowy, zbudowany z kamienia i cegły. Fundamenty opiera na powierzchni wyłożonej palami drewnianymi. Prezbiterium jest jednoprzęsłowe, przechodzi w nieco szerszą, prostokątną nawę z zaokrąglonymi narożnikami. Przy prezbiterium znajduje się kaplica, po przeciwnej stronie - zakrystia. Nad nimi mieszczą się galerie. W przedsionku po jednej stronie mamy drzwi prowadzące do schodów na chór, także na wieżę. Po drugiej stronie, za kratą znajduje się kaplica Męki Pańskiej. Jej dolomitowy ołtarzyk został wykonany przez Andrzeja Plutę - kamieniarza z Jelenia.
Dwa dzwony - "Maria" i "Józef" - zostały odlane w Dąbrowie Górniczej przez Franciszka Kubicę. W roku 1971 konsekrował je Ks. Kardynał Karol Wojtyła. Trzeci dzwon - "Wojciech" - został odlany w 1920 r. prawdopodobnie przez K. Szwabe - Odlewnię Dzwonów w Białej.
Wnętrze świątyni, według własnego projektu, w roku 1980 pomalował krakowski artysta- Zygmunt Wiglusz. Wtedy również odnowił medaliony z wizerunkami apostołów, które pochodzą z roku 1906. Medaliony wykonał Jan Stankiewicz, malarz z Oświęcimia, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, za czasów gdy jej rektorem był Jan Matejko; Pracował również przy Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu.
Ołtarz główny kościoła w Bobrku został zbudowany, już po konsekracji świątyni, w 1874, z piaskowca i gipsu według projektu Felixa Księżarskiego. W centrum umieszczony jest barokowy obraz olejny Świętej Trójcy. Jak podaje program (z 2005 r.) prac konserwatorskich przy obrazach opisywanego ołtarza, autorem wspomnianego dzieła jest Szymon Czechowicz. Malarz żył w latach 1689-1775, więc obraz musiał powstać jeszcze sporo przed podjęciem decyzji o budowie kościoła w Bobrku.
W zwieńczeniu ołtarza znajduje się jeszcze jeden - mniejszy obraz, którego głównym motywem jest trójka aniołów: środkowy trzyma księgę, aniołowie znajdujący się po jego lewej i prawej stronie ją podtrzymują. Nad nimi widoczne są głowy i skrzydła innych, unoszących się w chmurach, aniołów.
Obok obrazu Świętej Trójcy wznoszą się kolumny korynckie żłobione, metalowe, koloru złotego. Znajdujące się po bokach gipsowe postacie świętych wykonano podobno według rysunku Jana Matejki. Po lewej stronie widzimy św. Stanisława, po prawej - św. Wojciecha. W zwieńczeniu ołtarza ustawione są jeszcze dwie mniejsze figury, są to: św. Jan Kanty (po lewej) i św. Kazimierz. Wszystkie cztery figury są koloru białego, posiadają jednak złote zdobienia. aTaki sposób ich przedstawienia sprawia, że nie odwracają uwagi od najważniejszego elementu ołtarza.
W roku 1972 wykonany został, według projektu krakowskiego inżyniera - Antoniego Mazura, ołtarz tzw. posoborowy z relikwiami św. Klemensa i św. Feliksa. 23 kwietnia 1973 roku ołtarz ten konsekrował Ks. Kardynał Karol Wojtyła.
Oprócz głównego, w kościele znajdują się jeszcze cztery klasycystyczne ołtarze boczne, zbudowane z drewna. Każdy ma w centrum niszę. Po bokach wznoszą się kolumny toskańskie, z głowicami korynckimi. Przy ołtarzach, obok kolumn znajdują się figury świętych.
Wojciech Stattler (malarz, profesor krakowskiej ASP) jest autorem obrazu "Stigmata" do ołtarza św. Franciszka. Po bokach umieszczone są figury Salomona (po lewej) i Króla Dawida.
Po przeciwnej stronie znajduje się ołtarz św. Barbary. Oczywiście w jego centrum umiejscowiony jest wizerunek Świętej. Powyżej, w zwieńczeniu ołtarza znajduje się obraz św. Heleny, matki cesarza Konstantyna Wielkiego; Po bokach figury św. Wojciecha (po lewej) oraz św. Stanisława, biskupa i męczennika. Na ołtarzu widać również gipsowa figurę św. Józefa z Dzieciątkiem.
Głównym motywem ołtarza Najświętszego Serca Pana Jezusa jest figura Syna Bożego, po której obu stronach przedstawieni są aniołowie. Po bokach ołtarza umieszczone są jeszcze dwie figury: św. Jana po prawej, po lewej - Matki Bożej Bolesnej (ponad gzymsem, pomiędzy pilastrami znajduje się także obraz Matki Bożej Bolesnej, pędzla wspomnianego już wcześniej Wojciecha Stattlera). Obie figury wykonane zostały w Bawarii w roku 1941.
Po bokach ołtarza Matki Boskiej Częstochowskiej znajdują się figury świętych Piotra i Pawła. W centrum umieszczony jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej autorstwa St. Gawłowskiego. W zwieńczeniu znajduje się jeszcze obraz św. Izydora.
Wśród pozostałych zasobów świątyni warto wspomnieć wizerunek Matki Bożej Anielskiej (lub Wniebowziętej) z 1937 r. autorstwa Szymona Chylaszka z Bobrka. Obraz jest zawieszony na ścianie po stronie ołtarzy Matki Boskiej Częstochowskiej i Św. Barbary.
Stanisław Niemczyk (autor m.in. projektu kościoła Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach) powiedział: "Ogrodzenie nadaje sens, wyłącza i określa tą przestrzeń, która już nie jest profanum, a nie stanowi jeszcze sacrum."* Również kościół w Bobrku otacza mur. Plan ujęcia placu kościelnego został wykonany w 1939 r. przez Juliana Mazurkiewicza, budowniczego z Brzeszcz. Na ogrodzenie składa się, pokryty cementowymi płytami, kamienny mur wokół kościoła. Nad większą częścią płyt muru wznosi się żelazny płot. Kamienną grotę, znajdującą się w ogrodzeniu, w roku 1947, zbudowała firma "Janik i Baran" z Oświęcimia.
Jak widać, tekst nie dotyczy wszystkiego związanego z kościołem, a jedynie części obiektów i faktów, które w jakiś sposób wyróżniają się na tle pozostałych, a o których nie wszyscy wiedzą, a z których czasami warto zdawać sobie sprawę.
Bibliografia:
- Spis inwentarza kościoła i beneficjum parafii Bobrek z dnia 2 III 1986 r.,
- Jan Ptaszkowski - "Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu", Oświęcim 1994,
- Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga, Poznań 1995.
* http://sztukasakralna.pl/
Roman Catholic Parish
Church of the Holy Trinity in Bobrek
Bobrek, Księżnej Ogińskiej 6 St.
32-661 Bobrek
tel. (33) 846 14 70
http://www.parafiabobrek.pl/
Church of the Holy Trinity in Bobrek
Text by Jan Lorek
The construction of the Church of the Holy Trinity Bobrek began in 1798. The church was consecrated by priest Cyprian Gdowski on July 31, 1804, before the completion of the construction in 1810, when the local parish administrator was priest Wojciech Lipka. The Bobrek parish was created on April 12, 1840. The first parish priest was the priest Mateusz Solarski. The temple was consecrated on September 22, 1863, by bishop Antoni Galecki, coat of arms of Janusz, which is commemorated by a plaque above the entrance to the vestry.
It is a single-nave church, made of stone and brick. Its foundations rest on a surface lined with wood piles. The chancel is single-spanned, it turns into a slightly wider, rectangular nave with rounded corners. There is a chapel next to the chancel and a sacristy on the opposite side. Above them there are galleries. In the vestibule on one side there is a door leading to the stairs to the choir, and to the tower. On the other side, behind a lattice is the Passion of Christ chapel. Its dolomite altar was made by Andrzej Pluta, a stonemason from Jeleń.
Two bells - 'Maria' and 'Józef' - were cast in Dąbrowa Górnicza by Franciszek Kubica. In 1971 they were consecrated by Cardinal Karol Wojtyla. The third bell - 'Wojciech' - was cast in 1920 probably by K. Szwabe - Bell Foundry in Biała. The interior of the church, using his own design, was painted in 1980 by Zygmunt Wiglusz, an artist from Kraków. The medallions were made by Jan Stankiewicz, a painter from Oświęcim and graduate of the Academy of Fine Arts in Kraków during the time in which Jan Matejko was its rector. He also worked at the Sanctuary of Our Lady of the Assumption of the Faithful in Oświęcim.
The high altar of the church in Bobrek was built after the consecration of the temple in 1874, from sandstone and plaster, following the design of Felix Księżarski. In the center there is a Baroque oil painting of the Holy Trinity. According to the program (2005) of the conservation work on the paintings of this altar, the author of this work is Szymon Czechowicz. The painter lived between 1689 and 1775, so the painting must have been painted long before the decision was made to build the church in Bobrek.
At the top of the altar there is another, smaller painting, whose main motif is a trio of angels. The one in the middle holds a book, while the angels on his left and right support it. Over them the heads and wings of other angels floating in the clouds can be seen.
Next to the painting of the Holy Trinity there are Corinthian columns of carved metal, which are golden colored. The plaster figures of the saints on the sides are said to have been made according to Jan Matejko's drawing. On the left we see St. Stanisław, on the right - St. Wojciech. At the top of the altar there are two smaller figures: St. Jan Kanty (on the left) and St. Kazimierz. All four figures are white, however, they are decorated in gold, which prevents them from distracting the viewer's attention from the most important element of the altar.
In 1972, according to the design of an engineer from Kraków - Antoni Mazur, a postconciliar altar with the relics of St. Klemens and St. Felix was made. On April 23, 1973 this altar was consecrated by Cardinal Karol Wojtyla.
In addition to the main altar, there are also four classical side altars in the church, made out of wood. Each has a niche in the center. On the sides there are Tuscan columns with Corinthian heads. Near the altars, next to the columns, there are statues of saints.
Wojciech Stattler (painter, professor of the Academy of Fine Arts in Kraków) is the author of the painting "Stigmata" for the altar of St. Franciszek. On the sides there are statues of Solomon (on the left) and King David.
On the opposite side there is an altar of St. Barbara. Of course, in its very center there is an image of the Saint. Above, at the top of the altar, there is an image of St. Helena, mother of the Emperor Constantine the Great. On the sides, there are figures of St. Wojciech (on the left) and St. Stanisław, bishop and martyr. On the altar there is also a plaster figure of St. Jóżef with the Infant Jesus.
The main motif of the altar of the Sacred Heart of Jesus is the figure of the Son of God with angels on both sides. On the sides of the altar there are two more figures: St. Jan on the right, and on the left - Our Lady of Sorrows (above the cornice, between the pilasters, there is also a painting of Our Lady of Sorrows, by the already mentioned Wojciech Stattler). Both statues were made in Bavaria in 1941.
On the sides of the altar of Our Lady of Częstochowa there are figures of Saints Piotr and Paweł. In the center there is a painting of Our Lady of Częstochowa by painter Gawłowski. In the finial there is also a painting of St. Izydor.
Among other sacred objects in the temple, the image of Our Lady of Angels (or Assumption) from 1937 by Szymon Chylaszek from Bobrek is worth mentioning. The painting is hung on the wall on the side of the altars of Our Lady of Częstochowa and St. Barbara.
Stanislaw Niemczyk (author of the project of the Church of Jesus Christ the Redeemer in Czechowice-Dziedzice) said: 'The fence gives meaning, excludes and defines that space which is no longer profane and is not yet sacrum.'
*The church in Bobrek is also surrounded by a wall.
The plan of the church yard was made in 1939 by Julian Mazurkiewicz, a builder from Brzeszcze. The fence is made of a stone wall around the church, covered with cement slabs. An iron fence rises above most of the wall's panels. The stone grotto in the fence was built in 1947 by 'Janik i Baran' company from Oświęcim.
As you can see, this text is not about all things related to the church, but only about some of the objects and facts that stand out in some way, and about which not everyone knows, but which are sometimes worth being aware of.
Bibliography:
- An inventory list of the church and benefice of the parish of Bobrek, dated March 2, 1986,
- Jan Ptaszkowski 'Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu', Oświęcim 1994,
- Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberg, Poznań 1995.,
- http://sztukasakralna.pl/