Miejski Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Chełmku zaprasza na spotkanie artystyczne
z cyklu "Słowa / dźwięki / obrazy". Na scenie MOKSiR wystąpią:

Klaudiusz Jędrusik - malarstwo

Joanna Jędrusik - malarstwo

Zbigniew Machej - poezja

Anna Dyyak- muzyka

Oleg Dyyak – muzyka

Klaudiusz Jędrusik (1928-1986) malarz, współzałożyciel Grupy St- 53. Grupa powstała w Katowicach, a celem jej było sprawdzenie niesprzeczności "Teorii widzenia" Władysława Strzemińskiego. Jędrusik otrzymał od Konrada Swinarskiego niepublikowany jeszcze wtedy tekst "Teorii widzenia", będącej wtedy zbiorem wykładów dla studentów. Koncepcja Strzemińskiego analizująca ewolucję świadomości wzrokowej, a co za tym idzie środków wyrazu, wyprzedziła późniejsze teorie kognitywistyczne. Było dla ówczesnych, wchodzących w życie artystyczne twórców rewolucyjnym odkryciem. Zadaniem Grupy St -53 było sprawdzenie tej teorii w sposób praktyczny z pędzlem czy ołówkiem w ręku, czyli przepracowanie wszystkich środków wyrazu. Klaudiusz Jędrusik w swojej twórczości stworzył kubizm matamorficzny. To środek wyrazu pokazujący zjawisko w przemianie, ot na przykład to, jak ludzie podczas rozmowy zamieniają się w bestie. Jeśli już raz przyjęło się "Teorię widzenia" to nie sposób tego zmienić.
Środków wyrazu plastycznego nie jest zbyt dużo. Kontur, kontur w konturze, sylweta, światłocień renesansowy, barokowy, impresjonizm, kubizm i op-art, reszta to kompilacje. Gatunków jest tylko kilka, często się zazębiają. Martwa natura jest jednym z nich, trochę zapomnianym. Może służyć jako wehikuł dla różnych koncepcji malarskich, traktowanych bardziej lub mniej dosłownie, poważnym i mniej poważnym, czy wręcz symbolicznym. Stół do snookera może być metaforą naszego losu, ale nie musi. Inna martwa natura może sugerować przepływ materii czy być studium przedmiotów w przestrzeni lub zmierzać ku abstrakcji. Ten gatunek staje się obrazem rzeczywistości i komentarzem do niej. Mieszkając w Bratysławie kupowałam warzywa na tagu, po przyniesieniu do domu położyłam papryki na stole, wyszła z tego flaga węgierska. Dzisiaj tytuł obrazu brzmi - "Na straganie w dzień targowy, takie słyszy się rozmowy. W Bratysławie". Jednak najbardziej martwą naturą są lalki, obraz "Nieznośna lekkość bytu" może być odczytane jako alegoria, albo proste odwzorowanie wyglądów.
Oprócz martwych natur, są jeszcze natury żywe, na przykład "Morze czerwone" i znowu obraz można odczytać jako kompozycję zwyczajnie dekoracyjną, nieomal jak wesołą tapetę dla dzieci. Ale pływają tam przeważnie rekiny. Czasem z prądem, czasem pod prąd. Część prezentowanych obrazów to "felietony", a część to coś w rodzaju "czystego malarstwa" czyli bez anegdoty. A dla mnie najważniejsze jest to, żeby niczego nie traktować śmiertelnie poważnie. Na przykład cykl "Co można zrobić z Lenina" to obrazy namalowane na kupionych w drastycznej przecenie reprodukcjach portretu wodza rewolucji.
Instalacja wideo "Czas kobiet" wpisuje się, chcąc nie chcąc w nurt tematyki feministycznej, podobnie jak "Pieta", czy "Nocna mara" (na motywach obrazu Johana Heindricha Fussli).
Na przełomie stulecia mając poczucie, że wszystko już było zdarzało mi się używać "sampli" zaczerpniętych z historii sztuki. Postaci zaczerpnięte u Bruegla Straszego ("Wesele chłopskie") w kompozycji "Totaliter aliter" prowadzą nas do anegdoty o dwóch mnichach, którzy zastanawiali się czy świat po śmierci jest "totaliter" - taki, jak sobie go wyobrażają, czy "aliter", zupełnie inny. Po śmierci pierwszy mnich zawiadomił drugiego "Totaliter aliter" - całkowicie inaczej. Obawiam się, że ta uwaga nie dotyczy tylko tamtego świata.
Często odwracaj styl, mawiał Klaudiusz Jędrusik, słowo "obraz" kojarzy się z obrazą, na siebie, na rzeczywistość. Można posunąć ten sposób myślenia plastycznego do drastycznych rezultatów, ale i do wzięcia rzeczywistości w cudzysłów, do ujęcia jej w sposób ironiczny. A malowanie to przygoda i trudna praca i nigdy nie wiadomo co z tego wyniknie. Często odwracaj styl!

Joanna Jędrusik - absolwentka Wydziału Artystyczno - Pedagogicznego UŚ w Cieszynie.
Brała udział w wystawach zbiorowych i międzynarodowych projektach artystycznych, autorka kilkunastu wystaw indywidualnych w Polsce, Australii, Niemczech, Czechach i Słowacji.

(Na zdjęciu: Joanna Jędrusik i Zbigniew Machej)

Zbigniew Machej urodził się w 1958 roku w Cieszynie. Poeta, tłumacz poezji czeskiej, słowackiej i angielskiej, eseista. Autor piętnastu zbiorów wierszy. Wieloletni pracownik polskiej dyplomacji kulturalnej w Czechach i na Słowacji. Dotychczas w Biurze Literackim opublikował tomy: Kraina wiecznych zer (2000), Prolegomena. Nieprzyjemne wiersze dla dorosłych (2003), Wspomnienia z poezji nowoczesnej (2005), Wiersze przeciwko opodatkowaniu poezji (2007) oraz książkę poetycką dla dzieci Przygody przyrody (2008); nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius i Nagrody Literackiej Gdynia.

Oleg Dyyak – akordeonista, multiinstrumentalista – absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie. Jest laureatem licznych krajowych i międzynarodowych konkursów akordeonowych, współzałożycielem uznanego w szerokich kręgach muzycznych na całym świecie zespołu „The Cracow Klezmer Band” z którym w 2000 roku został laureatem nagrody Grand Prix konkursu Prezesa Polskiego Radia „Nowa Tradycja” oraz dokonał szeregu nagrań dla prestiżowego nowojorskiego wydawnictwa „Tzadik” Johna Zorna. W swoim dorobku ma udział w niezliczonej ilości koncertów i nagrań dla radiowo-telewizyjnych w Polsce, Niemczech, Francji, Szwecji, Belgii, Finlandii, Hiszpanii, Irlandii, Czechach, Węgrzech, Litwie, Estonii, Rosji, Ukrainie, Rumunii, Bułgarii, Serbii, Szwajcarii, Turcji, Izraelu, USA, Kanadzie, Taiwanie, Meksyku i in.
Spośród wielu nazwisk z którymi współpracował są takie wybitności jak: John Zorn, Tomasz Stańko, Grażyna Auguścik, John McClean, Don Byron, Tomasz Wachnowski, Łada Gorpienko, Tomek Gąssowski, Frank London, Lech Dyblik, Piotr Domagała, Kinga Rataj, Urszula Makosz, orkiestra AUKSO, Marek Moś, Sinfonietta Cracovia, Robert Kabara.

Anna Dyyak - edukację muzyczną zaczęła w wieku 7 lat w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej  i st. im. I. Paderewskiego w Krakowie w klasie wiolonczeli Krzysztofa Wójtowicza. Wielokrotnie brała udział w konkursach, zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia zarówno w muzyce kameralnej jak i solowej. Miała okazję wystąpić m.in. na krakowskim festiwalu „Sacrum Profanum” czy „X Międzynarodowych Warsztatach Gitarowych w Lanckoronie”.
Od roku 2019 kontynuuje naukę gry na wiolonczeli w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. im. Fryderyka Chopina w Krakowie w klasie wiolonczeli profesora Jacka Kociubana. W roku 2021 została podopieczną Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci.

Zapraszamy w poniedziałek 18 marca 2022 o godz. 18.00 do siedziby MOKSiR w Chełmku, pl.
Kilińskiego 3. Wstęp wolny.